ربنا یا ربنای شجریان، یکی از آثار محمد رضا شجریان و شامل ۴ دعا از آیات قرآن است که همه با عبارت ربنا آغاز می‌شوند. استاد محمدرضا شجریان درباره چگونگی اجرای این اثر می گوید : “انگیزه اصلی من در خواندن این دعا تدریس آن به دو هنرجو بود و پس از اینکه این قطعه کامل شد برای ضبط امتحانی به همراه این دو شاگرد به یکی از استودیوها رفتیم و این دعا را بدون هیچ زمینه قبلی اجرا کردم و نسخه ای از این اجرا را را برای آموزش شاگردانم به آنها دادم اما پس از مدتی این قطعه بدون اجازه از رادیو پخش شد”.
ربنا طبق سنت اجرایی این دعاها روی دستگاههای قرآنی خوانده شده و این قطعه از دستگاه "رست" یا "راست" شروع شده و در خاتمه به دستگاه "عجم" (شبیه به ماهور) مدلاسیون می شود. (نام عجم بر این دستگاه که یکی از دستگاههای هفتگانه قرآنی است، می تواند نشان دهنده عدم وجود چنین دستگاهی در الحان قدیم عربی باشد!)
برای ما ایرانیان، افطار بدون ربنا رنگ و بویی ندارد. سالهاست صدای ملکوتی و زیبای شجریان در درون اعماق وجود مردم ایران حضور دارد و در این ساعات مردم را مجذوب خود می کند و همچنان پس از سالها زیبایی خاص موسیقیایی خود را داراست.
به نظر من شنیدن صدای ربنای استاد شجریان یادآور لحظات ملکوتی افطار است.
صداییست تا فراموش ها را به خاطر آوریم . . .
به یاد آوریم آمیختگی جانمان را با حقیقت ناب . . .
مطلب خوبی بود.
ممنون.
سلام
مناجات شجریان از دل برآمده و به دل می نشیند و هیچ گاه از یاد و دل روزه داران نخواهد رفت. امیدوارم خدا حفظش کند.
ضمناْ جا دارد یادی هم ازمناجاتی که از مولانا در مثنوی افشاری اجرا نموده اند یاد کنیم.
این دهــان بستی دهــانی باز شـــد
کـو خـورنده‌ی لــقمـه های راز شـــد
لــب فـروبــند از طـعـام و از شـــــــراب
ســـوی خوان آسـمــانی کن شـــتاب
گـر تــو این انبان ز نـان خــالی کـــنی
پـر زگـــوهــــر هـــای اجــــلالی کـــنی
طــفل جـان از شـیر شــیطان بــاز کن
بــــعـــد از آنـــش بـا مـــلک انـــباز کــن
چند خوردی چرب و شیرین از طـعــام
امـــتحـــان کــن چـــند روزی با صــیام
چــند شــب ها خواب را گشتی اسیر
یــک شـــبی بــیدار شــو دولـــت بـگیر
سبز باشید و جاویدان
این مناجات هم بسیار زیباست.
سپاس